– „Smok wawelski” – zabawa z elementem czworakowania. Dzieci dobierają się w pary, np. z rodzeństwem. Związują sobie np. sznurkiem, szalikiem itp. 2 nogi w kostkach: prawą jednego dziecka z lewa drugiego dziecka - tworzą w ten sposób smoka. Spacerują z tak związanymi nogami w pozycji na czworakach, na hasło: Dratewka! - odpoczywają, aż rodzic da sygnał do spaceru.
– „Mur obronny”– ćwiczenie dużych grup mięśniowych. Rodzice stoją w szeregu z innymi dziećmi tworząc mur, przedszkolak podchodzi i próbuje przecisnąć się przez stojących murem, a ci uniemożliwiają im to, zachowując jeden warunek: nikt nie dotyka nikogo ręką ani nie uderza nogą. Można powtórzyć zabawę w zmienionych składach.
„Co to jest Polska?” – burza mózgów na podstawie wiersza Władysława Bełzy „Katechizm polskiego dziecka”.
Rodzic czyta/recytuje wiersz.
Katechizm polskiego dziecka Władysław Bełza
Kto ty jesteś? – Polak mały. Jaki znak twój? – Orzeł biały. Gdzie ty mieszkasz? – Między swemi. W jakim kraju? – W polskiej ziemi. Czym ta ziemia? – Mą ojczyzną. Czym zdobyta? – Krwią i blizną. Czy ją kochasz? – Kocham szczerze. A w co wierzysz? – W Polskę wierzę. Coś ty dla niej? – Wdzięczne dziecię. Coś jej winien? – Oddać życie.
Rodzic zadaje pytania:
- O kim jest wiersz?
- Gdzie mieszka Polak?
- Jaki ma znak?
- Czym jest polska ziemia?
- Co to znaczy, że została zdobyta krwią i blizną?
- Co każdy Polak powinien zrobić dla ojczyzny?
Następnie dzieci podają swoje propozycje odpowiedzi na pytanie, czym jest dla nich Polska. Rodzic zapisuje je na kartce dużego formatu, na której jest narysowany kontur mapy Polski i umieszczony napis Polska.
„Mieszko I. Narodziny” – słuchanie i rozmowa na temat tekstu Pawła Wakuły.
Rodzic wprowadza dzieci w tematykę zajęć: Tereny dzisiejszej Polski we wczesnym średniowieczu zamieszkiwały liczne plemiona słowiańskie. W centrum, w Wielkopolsce żyli Polanie. Na ich czele stał jeden z rodów z okolic Gniezna, zwany Piastami. Pierwszym władcą z rodu Piastów był Mieszko I. Następnie Rodzic czyta tekst.
Mieszko I. Narodziny (fragmenty książki „Jagiełło pod… prysznicem. Opowieści o władcach Polski”) Paweł Wakuła
Nie uwierzycie! Bezdomna kotka urodziła w naszej piwnicy kocięta! Dziadek powiedział, żeby na razie jej nie przeszkadzać i tylko raz dziennie dosypywał suchej karmy na spodeczek i wymieniał jej wodę. Po kilku dniach poszliśmy zobaczyć, jak się miewa. Kotki były malusieńkie, nie większe od dłoni. Dwa czarne jak smoła, jeden biało-rudy, a trzy pręgowane. Niestety, nie mogłem obejrzeć ich z bliska, bo matka miauknęła ostrzegawczo. Dziadek powiedział, że to dlatego, że boi się o swoje dzieci.
– One są jeszcze zupełnie bezradne – tłumaczył. – Za jakiś czas wszędzie będzie ich pełno, ale na razie są uzależnione od matki. I nie ma w tym nic dziwnego, w końcu są ślepe.
– Nic nie widzą? – zdziwiłem się.
– Jak wszystkie kocięta po urodzeniu – powiedział dziadek. – To mi przypomina, że Mieszko I był ślepy do siódmego roku życia.
– Kto taki? – spytał tata.
– Mieszko, pierwszy historyczny władca Polski – przypomniał dziadek.
– Przecież wiem – mruknął tata. – Pamiętam ze szkoły, że Mieszko powiększył terytorium plemiennego państwa Polan, przyłączając Mazowsze, Pomorze, kraj Wiślan i Śląsk. Takie są fakty. Natomiast nigdy nie słyszałem o tym, że w dzieciństwie był niewidomy.
– Trzeba było bardziej uważać na lekcjach – ofuknął go dziadek. – O ślepocie małego księcia donosi w swojej kronice Gall Anonim!
– Pisanie anonimów to bardzo brzydka rzecz! – pochwaliłem się wiedzą. Dziadek pogłaskał mnie po głowie.
– Gall Anonim nie był donosicielem, lecz benedyktyńskim mnichem – wyjaśnił. (…) W swojej Kronice polskiej, spisanej po łacinie historii naszego kraju do roku 1114, opisał początki państwa polskiego.
– Skoro żył tyle lat po Mieszku, to skąd wiedział, że książę był w dzieciństwie niewidomy? – spytał podchwytliwie tata.
Dziadek tylko machnął ręką i odwrócił się do mnie.
– To alegoria, no wiesz, taka obrazowa przenośnia! W roku 966 książę Polan przyjął chrzest, a wraz z nim ochrzczono cały kraj. Ślepota oznaczała więc, że Polska tkwiła dotąd w mrokach zabobonów, ale dzięki Mieszkowi cudownie odzyskała wzrok, czyli została oświecona. Tata podrapał się po głowie.
– A, chyba że tak! Teraz rozumiem!
– Mieszko przyjął chrzest z rąk czeskich, bo nie chciał uzależniać się od Niemiec – mówił dalej dziadek. – Aby wzmocnić sojusz z południowymi sąsiadami, wziął za żonę czeską księżniczkę Dobrawę. Dzięki temu do Polski trafili pierwsi księża, a wśród nich biskup Jordan, który podlegał bezpośrednio papieżowi.
– A co ten Mieszko miał do Niemców? – spytałem.
– Ich władca, cesarz Otton I Wielki, miał chrapkę na ziemie zamieszkane przez Słowian. Na zdobytych przez siebie terenach zakładał wojownicze marchie*, a miejscowej ludności siłą narzucał wiarę chrześcijańską.
– A Mieszko nie chciał mu się podporządkować?! – domyśliłem się.
– Otóż to – uśmiechnął się dziadek. – Musisz wiedzieć, że nie było mu łatwo. Przez pewien czas książę, aby uniknąć najazdów, płacił nawet cesarzowi trybut, czyli daninę z części swoich ziem.
– Nazywajmy rzecz po imieniu! – tata zmarszczył groźnie brwi. – To był zwyczajny haracz!
– Nie uchroniło to Polski od wojen z potężnym sąsiadem. (…) To były trudne chwile dla młodego państwa polskiego. Było ono wówczas słabe jak… mm… – dziadek szukał właściwego słowa.
– Jak ślepe kocię – wtrącił tata.
– Właśnie! – dziadek z uznaniem kiwnął głową. – Za to już w roku 990 to Mieszko był stroną atakującą. Wyprawił się na Czechy, przyłączając do swoich ziem Śląsk i Małopolskę. – Wszystko mi się miesza – przyznałem. – Raz Czesi są z nami w sojuszu, a za chwilę na nich napadamy?! – W tamtych czasach przymierza zmieniały się jak w kalejdoskopie – wyjaśnił dziadek. – Dobrze, że mieliśmy mądrego i znającego się na sprawach wojennych księcia – zauważył tata. – Najważniejsze, że dalekowzrocznego – dodał dziadek. – Mieszko wiedział, że bez przyjęcia chrztu nie zdoła dłużej opierać się niemieckiej potędze. Nowa religia jednoczyła kraj, a księża, którzy jako jedyni potrafili czytać i pisać, szerzyli kulturę i usprawniali administrację. Zresztą wystarczy spojrzeć na naszych sąsiadów – Wieleci, Obodryci, Prusowie… Narody, które do końca trwały przy pogaństwie, szybko przestały istnieć! – To jaki w końcu był ten Mieszko? – spytałem przekornie. – Ślepy czy dalekowzroczny? Dziadek potargał mi czuprynę. – Mieszko był bardzo odważny, a do tego ciekaw świata. Zupełnie jak ten malec! – kiwnął głową w stronę kociąt. I rzeczywiście, jeden z kotków, choć jeszcze ślepy, wyczołgał się z pudełka i na chwiejnych łapkach dreptał przed siebie. – Chcesz, to będzie twój – powiedział dziadek. – Jak dasz mu na imię? – Mieszko! – zawołałem uszczęśliwiony.
Rodzic wyjaśnia niezrozumiałe dla dziecka słowa i wyrażenia, zadaje pytania:
- Kim był Mieszko I?
- Skąd pochodził?
- Gdzie mieszkał?
- Jak nazywał się jego ród?
- Dlaczego był ważny?
- Czy naprawdę Mieszko I był niewidomy?
- Kto był w opowiadaniu ślepy? Dlaczego?
- Kiedy powstała Polska?
Rodzic prezentuje mapy Polski lub zdjęcia, obrazki map: obecne terytorium Polski i z czasów Piastów; dzieci porównują je.
„Stolice Polski” – zabawa spostrzegawcza.
Rodzic przygotowuje mapę Polski, lokomotywę z napisem Stolice Polskioraz 6 wagonów z napisami: Giecz, Gniezno, Poznań, Płock, Kraków, Warszawa, a także pudełko, a w nim zdjęcia przedstawiające charakterystyczne miejsca dla danej miejscowości, np. Zamek Królewski w Warszawie, smoka wawelskiego, poznańskie koziołki, i kopertę z herbami tych miejscowości. Proponuje zabawę w podróż po historii Polski – dzieci poruszają się i śpiewają piosenkę Jedzie pociąg z daleka.
Rodzic kładzie na stole/podłodze lokomotywę i odczytuje napis. Dzieci wyjaśniają, co oznacza wyraz stolica, i podają znane im stolice. Następnie rodzic przypina wagony. Dzieci wspólnie odczytują napisy, a potem losują zdjęcia z pudełka i dopasowują do nazw miejscowości. Tak samo postępują z wylosowanymi z koperty herbami miast. Rodzic wyjaśnia, że w historii Polski było kilka miejscowości, które pełniły funkcję stolicy. Miejscowości te były siedzibą najważniejszych osób w państwie, nie tylko królów, ale również biskupów. Dziś stolicą Polski jest Warszawa. Dziecko wspólnie z rodzicem odszukują na mapie wszystkie poznane stolice Polski i zaznaczają w wybrany przez siebie sposób.
smok wawelski w Krakowie
Zamek Królewski w Warszawie
Katedra Gnieźnieńska
poznańskie koziołki
Wzgórze Tumskie w Płocku
Kościół św. Mikołaja
i Wniebowzięcia Najświętszej Maryii Panny w Gieczu
Herby
KRAKÓW
POZNAŃ
GNIEZNO
PŁOCK
„Łódź rybacka” – ćwiczenie uruchamiające duże grupy mięśniowe. Przedszkolaki w parach np. z bratem, siostrą w siadzie skrzyżnym plecami do siebie. Chwytają się za ręce uniesione w bok. Kołysząc się na boki, wykonują boczne skłony tułowia. Po chwili odwracają się do siebie przodem, w siadzie prostym w niewielkim rozkroku, stopy mają oparte o stopy. Chwytają się za dłonie i wykonują na przemian skłony tułowia w przód i w tył, naśladując wyciąganie sieci.
„Brodzimy w wodzie” – ćwiczenie przeciw płaskostopiu. Dzieci chwytają palcami stopy małe klocki i przenoszą je stopą do pudła z klockami.
„Katechizm polskiego dziecka” – próba pamięciowego opanowania wiersza Władysława Bełzy. Rodzic przypomina tekst, a dzieci powtarzają go i próbują nauczyć się na pamięć. Chętne dzieci próbują samodzielnie odtworzyć wiersz lub dobierają się w pary i deklamują z podziałem na role pytającego i osoby odpowiadającej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz